To Genius Seculi είναι το νέο photobook του Μιχάλη Αλμυρούδη. Αποτελείται από ασπρόμαυρες φωτογραφίες και εικόνες τυπωμένες σε χαρτί Speldogel 340gr. Χωράει σχεδόν στην παλάμη του ενός χεριού και ζυγίζει 260gr. Αυτή η λιτή περιγραφή θα μπορούσε να αναφέρεται σε κάθε είδους δειγματολόγιο του εμπορίου. Με τη θεωρία του Marshall McLuhan, για το μέσο και το μήνυμα κατά νου, προχωράμε στο εξώφυλλο και τις πρώτες σελίδες.
Το Genius Seculi προτείνει έναν σταθερά πιο αργό, από τον συνηθισμένο, ρυθμό ανάγνωσης. Ξεκινώντας, διαπιστώνουμε πως λόγω της απουσίας κάποιου τύπου κλασικής βιβλιοδεσίας -το βιβλίο ανήκει στις κατηγορία των chapbooks- οι σελίδες διαδέχονται η μία την άλλη με χαμηλότερη ταχύτητα συγκριτικά με τα υπόλοιπα photobook της βιβλιοθήκης μας. Αυτό το χαρακτηριστικό παραμένει και στη δέκατη αλλά και στην εικοστή ανάγνωση. Η μεταλλική βίδα-σύνδεσμος, με το αισθητό χρυσό χρώμα, φροντίζει να μας προϊδεάσει για την ιδιαιτερότητα αυτή στη κατασκευή και έτσι αποφεύγεται ένα κάθετο τσάκισμα του φύλλου, λόγω συνήθειας.
Το sequencing και η τοποθέτηση των εικόνων στη σελίδες δεν θα μπορούσαν να μην αλληλοεξαρτώνται από την παραπάνω επιλογή. Όταν το εξώφυλλο περιστρέφεται 180° ή δύο θέσεις αριστερά και η πρώτη σελίδα του βιβλίου 90° ή μία θέση αριστερά προκύπτει το γνωστό «σαλόνι» ή spread και εδώ γίνεται αντιληπτό ένα από τα πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά της έκδοσης: η αλληλεπίδραση του αναγνώστη με το μέσο, δεν είναι προαποφασισμένη από τον φωτογράφο και οδηγεί αποδεδειγμένα σε πολλούς διαφορετικούς τρόπους ανάγνωσης εντός του θέματος. Ένας από τους πιο ελκυστικούς, για τον γράφοντα, αποτελεί εκείνος που διατηρεί στα αριστερά τη σελίδα που φέρει εικόνα οριζόντιου προσανατολισμού για να «συνομιλήσει» με όσες φωτογραφίες έρθουν στις επόμενες σελίδες, μέχρι να δώσει τη θέση της στην επόμενη εικόνα ίδιας αναλογίας πλευρών.
Στις πρώτες παραγράφους, είμαστε απασχολημένοι με τα φυσικά χαρακτηριστικά του photobook, ως αντικειμένου. Περνώντας στο περιεχόμενο του, η χρήση του computational photography[1] είναι εμφανής. Μέσα από μια αναπάντεχη αλληλουχία φωτογραφιών, παρουσιάζονται νεωτερικές δομές, μοτίβα, εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι, καθώς και σύμβολα της op art (το ίδιο το βιβλίο ίσως αποτελεί ένα από αυτά), δομείται ένα περιβάλλον που υποδηλώνει τον κοινωνικά κατασκευασμένο χαρακτήρα της νοσταλγίας, συνδέοντας τον με το «πνεύμα της εποχής». Πιο συγκεκριμένα, προτείνεται ότι καμία νοσταλγική ανάδραση δεν είναι έμφυτη, αλλά επηρεάζεται από το «σύγχρονο πνεύμα». Όπως αναφέρεται στο κείμενο του photobook, η Susan Stewart έχει παρατηρήσει πως η νοσταλγία είναι μια «κοινωνική ασθένεια», που την χαρακτηρίζει ως «την επανάληψη που θρηνεί την ασυμβατότητα όλων των επαναλήψεων»[2] Όσο αφορά στην αμφισβήτηση της στερεοτυπικής θέσης πως το παρελθόν ήταν καλύτερο από το παρόν, που επιχειρεί το βιβλίο, ο Μαρξ σημειώνει πως, «η αίσθηση της οργανικότητας μιας κοινωνικής μονάδας και κατ’ επέκταση ενός οργανικού κοινωνικού συνόλου λειτουργεί ως κομβικό σημείο μιας «κοινής ιστορικής συναίσθησης» ή αλλιώς ενός «κοινού πνεύματος».[3]
Ο Μιχάλης Αλμυρούδης ύστερα από την παραγωγή αρκετών dummy της εν λόγω ενότητας που ξεκίνησε το 2017, αλλά και άλλων εκδόσεων περιορισμένης διαθεσιμότητας, αυτο-εκδίδει ένα photobook που περιέχει τον γνώριμο τρόπο που προσεγγίζει τα θέματα του, άκρως πειραματική αφήγηση χωρίς να αποπροσανατολίζει τον αναγνώστη και ταυτόχρονα το απαλλάσσει από τα safe steps της πρώτης έκδοσης ενός καλλιτέχνη. Κοιτώντας έργα της op art αρκετοί νιώθουν άβολα, ίσως κάποια ζάλη, δεν είναι σίγουροι αν επιθυμούν να τα κοιτάζουν. Οι σελίδες του Genius Seculi περιστρέφονται γύρω από ένα σημείο, με τρόπο που μπορεί να παραλληλιστεί με την ψευδαίσθηση της κίνησης των γραμμών που συναντάμε στη τέχνη αυτή. Στην περίπτωση μας, ο αναγνώστης ίσως νιώσει άβολα επειδή δεν θέλει να γνωρίσει πως έχουν προκύψει και προκύπτουν τα συναισθήματα νοσταλγίας του.
.
.
[1] Ο όρος της υπολογιστικής φωτογραφίας (computatiοnal photography) περιγράφει τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται μετά τη λήψη/στο στάδιο της επεξεργασίας, που αξιοποιούν τη μονάδα του επεξεργαστή μέσω ενός λογισμικού συμπληρώνοντας το αποτέλεσμα των οπτικών φαινομένων. Έτσι, δύναται να επεκτείνει τις δυνατότητες της φωτογραφικής μηχανής εισάγοντας λειτουργίες που δεν ήταν εφικτές μέσω αναλογικών διαδικασιών. Δύο δημοφιλή παραδείγματα computational photography είναι ο η δημιουργία ψηφιακών πανοραμικών εικόνων και η προσομοίωση του οπτικού αποτελέσματος του ρηχού βάθους πεδίου του φακού.
[2] Stewart. S., On longing 1992, σ.135
[3] Meszaros. I. Social Structure and Forms of Conciousness, Volume 2: The Dialectic of Structure & History 2009, σ.134
.
Info:
14 x 19cm
24 φωτογραφίες
Bιβλιοδεσία Screwed Binding
60 αντίτυπα
Αυτοέκδοση
https://www.michael-alm.com/books-prints
Το Genius Seculi έκανε τη παρθενική του εμφάνιση στο Centre National de l’Audiovisuel του Λουξεμβούργου, στο πλαίσιο του EMOP, ως μία από τις 23 επιλεγμένες εργασίες.
Στην Ελλάδα, παρουσιάστηκε στη δορυφορική έκθεση του Athens Photo Festival ’19, Plateau 034. Πρόκειται για την πιο πλήρη και μαζική παρουσίαση ελληνικών φωτογραφικών αυτο-εκδόσεων. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες: https://www.zoetropeathens.net/events-news
.